Το αίμα, χωρίς το οποίο το σώμα δεν μπορεί να λειτουργήσει, είναι ένα αρκετά πολύπλοκο όργανο/ιστός που αποτελείται από ένα υγρό μέρος και διάφορα είδη κυττάρων του αίματος. Υπάρχουν οκτώ διαφορετικοί τύποι αίματος (ομάδες αίματος), από τις οποίες καθορίζεται η συμβατότητα μεταξύ του δότη και του δέκτη.
Ο μέσος ενήλικας διαθέτει μεταξύ τεσσάρων και πέντε λίτρων αίματος (σχεδόν δέκα μονάδες). Μία μονάδα αίματος (σαν αυτή που δίνεις σε μία απλή Αιμοδοσία) ζυγίζει περίπου 450 ml, ποσότητα η οποία δεν γίνεται αισθητή (όταν τη δίνεις) αφού αναπληρώνεται γρήγορα από τον οργανισμό του υγιούς αιμοδότη.
Τα συστατικά του αίματος
Το αίμα στο σύνολο του (ονομάζεται ‘ολικό αίμα’) αποτελείται από τέσσερα συστατικά -ερυθρά αιμοσφαίρια, λευκά αιμοσφαίρια, πλάσμα και αιμοπετάλια- κάθε ένα από τα οποία επιτελεί διαφορετική λειτουργία. Το προσφερόμενο αίμα διαχωρίζεται σε διάφορα προϊόντα βασιζόμενα σε αυτές τις διαφορετικές λειτουργίες, που σημαίνει ότι κάθε ασθενής θα πάρει μόνο το συγκεκριμένο συστατικό το οποίο χρειάζεται.
Η Λειτουργία των διαφόρων συστατικών
- Τα ερυθρά αιμοσφαίρια μεταφέρουν οξυγόνο και διοξείδιο του άνθρακα μεταξύ των ιστών του σώματος και των πνευμόνων.
- Τα λευκά αιμοσφαίρια αποτελούν τους “στρατιώτες” του οργανισμού. Υπεύθυνοι για την άμυνα επιτίθενται και σκοτώνουν μικρόβια, ιούς και άλλους εισβολείς.
- Το πλάσμα, είναι το υγρό συστατικό του αίματος. Αντιπροσωπεύει σχεδόν το μισό μίας μονάδας ολικού αίματος. Το πλάσμα περιέχει θρεπτικά συστατικά και πρωτεΐνες και χρησιμοποιείται κυρίως για τις δυνατότητες συμμετοχής στην πήξη του αίματος, στην αντικατάσταση όγκου (σε περίπτωση μεγάλης απώλειας) και για την παραγωγή λευκωματίνης.
- Τα αιμοπετάλια χρησιμεύουν για την πήξη του αίματος.
Υπάρχει υποκατάστατο του αίματος;
Δεν υπάρχει γνωστό υποκατάστατο του αίματος και δεν μπορεί να παραχθεί λόγω της μεγάλης πολυπλοκότητας του. Παρά το γεγονός ότι ο όγκος αίματος που μπορεί να χαθεί σε ένα ατύχημα, μπορεί προσωρινά να υποκατασταθεί από άλλες συνθετικές ουσίες, αυτές δεν περιέχουν τα απαραίτητα συστατικά ικανά να διατηρήσουν στη ζωή τον άρρωστο. Το αίμα του αιμοδότη μπορεί (και συχνά το κάνει) να κάνει τη διαφορά μεταξύ θανάτου και ζωής.